بیماریهای روانی

رابطه بیماری روانی و اعتیاد

برای عضویت در اینستاگرام اهواز کمپ

کلیک کنید

کمپ ترک اعتیاد اهواز کمپ، مرکز ترک اعتیاد اهواز کمپ : آیا میان بیماری روانی و اعتیاد ارتباطی وجود دارد؟ آیا اختلالات روانی منجر به مصرف مواد مخدر و اعتیاد های دیگر می شود؟ چه ارتباطی میان بیماری روانی و اعتیاد وجود دارد؟ اینها سوالاتی هستند که پاسخ صحیح به آنها می تواند به ما در حل معضل اعتیاد و انواع دیگر اختلالات روانی کمک نماید. در مقاله پیش رو کمپ ترک اعتیاد اهواز کمپ سعی کرده تا با جمع آوری اطلاعات دقیقی در رابطه با اعتیاد به شما همراهان ارجمند کمک نماید. لطفاً تا انتهای مقاله ما را همراهی بفرمایید.

ارتباط بیماری روانی و اعتیاد به مواد مخدر

بسیاری از افراد که به اختلالات مصرف و یا اعتیاد به انواع مواد مخدر و اعتیادهای رفتاری دیگر دچار هستند درگیر نوعی از اختلالات روانی نیز می باشند و می توان گفت که این حالت به صورت دو طرفه بیماری روانی و اعتیاد می باشد. بر اساس نظرسنجی‌های متعددی که انجام شده است مشخص شده که حدود نیمی از افرادی که در طول زندگی خود دچار انواع بیماری های روانی می‌شوند و این گونه اختلالات را تجربه می‌کنند به شکلی دچار اختلال در مصرف و اعتیاد به مواد مخدر و اعتیادهای رفتاری دیگر نیز هستند.

تحقیقات نشان داده است که وجود اعتیاد در میان نوجوانان نشانه ای از وجود میزان بالایی از انواع بیماری های روانی همراه می باشد .در همین رابطه بیش از ۶۰ درصد از نوجوانان که در برنامه‌های درمان اعتیاد شرکت می کنند به طور همزمان در درمان های مربوط به بیماری ها و اختلالات روانی دیگر را نیز باید شرکت نمایند که روند درمانی موثری را تجربه نمایند. تحقیقات بسیاری وجود دارد که نشان می دهد درصد بالایی از افرادی که اعتیاد به مصرف انواع مواد مخدر دارند به شکلی از اختلالات اضطرابی همراه نیز رنج می برند که مهمترین آنها عبارتند از :

• اختلال اضطراب عمومی
• اختلال وحشت
• اختلال استرس پس از سانحه

این اختلالات به شکلی فرد را در معرض مصرف مواد مخدر و افزایش افسردگی و همچنین اختلالات دو قطبی و بیش فعالی ADHD قرار می دهند.

انواع اختلالات همراه در اعتیاد

همانطور که گفته شد هنگامی که یک فرد درگیر اعتیاد به انواع مواد مخدر مانند هروئین، شیشه، متادون، تریاک، حشیش یا ماری جوانا می‌شود به شکلی از لحاظ روانی دچار نوعی اختلال است. در حقیقت بسیاری از افراد که دچار اختلالات روانی دیگر هستند برای تسکین درد های عاطفی و روانی خود به مصرف مواد مخدر گرایش پیدا می کنند. در چنین حالتی بیماری روانی و اعتیاد اهمیت بسیاری دارد که  خانواده‌ها و جامعه نسبت به اختلالات کودکان و فرزندان خود باید با هوشیاری بیشتری برخورد نمایند. می توان گفت که شناخت و درمان اختلالات روانی همراه می تواند در پیشگیری و گرایش به مصرف مواد مخدر و انواع اعتیاد های دیگر بسیار موثر باشد. مهم ترین اختلالات روانی همراه عبارتند است:

• اختلال اضطراب عمومی اختلال وحشت
• اختلال استرس
• اختلال افسردگی
• اختلالات دو قطبی
• اختلال بیش فعالی و کمبود توجه
• انواع بیماری های روان پریشی
• اختلال شخصیت مرزی
• اختلال شخصیت ضد اجتماعی
• اسکیزوفرنی

نکته :

همان طور که گفته شد انواع اختلالات روانی می ‌تواند فرد را در معرض اعتیاد به تنباکو و انواع اعتیاد ها به مواد مخدر سوق دهد. اعتیاد ها همانند انواع اختلالات روانی دیگر می ‌توانند زندگی فرد را دچار تغییرات و مشکلات عدیده ای نمایند. لازم به ذکر است بیماری روانی و اعتیاد به صورت دو طرفه می توانند بر وجود یکدیگر و افزایش و حدت هم تاثیرات مستقیم بگذارند. به طور مثال هرچه یک اختلال روانی در یک فرد شدیدتر باشد، این فرد می تواند گرایش بیشتری نسبت به مصرف مواد مخدر داشته باشد.

از طرف دیگر هنگامی که فرد عطش و نیاز شدیدی برای مصرف مواد مخدر و یا علائم اعتیاد رفتاری دیگر دارد، این موضوع می‌تواند باعث به وجود آمدن و یا حتی افزایش اختلالات روانی در او گردد. داده های بسیاری وجود دارد که افراد دارای اختلالات روانی و یا شخصیتی در معرض خطر بیشتری درباره اعتیاد به انواع مواد اعتیاد آور و استفاده از داروهای غیرقانونی قرار دارند. مهمترین این علائم می تواند شامل اختلالات بهداشت روان به ویژه افسردگی و اضطراب باشد.

دوران جوانی زمان آسیب پذیری

اگرچه اعتیاد به مواد مخدر و انواع دیگر آسیب های اجتماعی در زندگی یک فرد ممکن است در هر زمانی رخ دهد، اما اعتیاد به مواد مخدر و انواع اعتیادهای دیگر به طور معمول در دوران نوجوانی آغاز می‌شود و این همان دوره ای است که اولین علائم بیماری های روانی معمولاً ظاهر می گردد. اختلالات همراه در سنین ۲۱ تا ۲۳ سال و در طی انتقال به بزرگسالی بروز می کنند.

فرد در این دوران به حمایت هایی برای متوقف سازی و درمان خود نیاز دارد که به وسیله آموزش، کار و روابط اجتماعی کنترل شده باید بتواند بر مشکلات روانی و عاطفی خود فائق آید. در حقیقت می توان گفت که بیماری روانی و اعتیاد در دوران کودکی یا نوجوانی می تواند خطراتی را برای فرد در بزرگسالی ایجاد نماید. در نتیجه لازم است تا در این دوران با مشاهده اولین مشکلات عاطفی و روانی سعی در بهبود و درمان فرد کنیم.

آسیب پذیری در دوران نوجوانی

همانطور که میدانید مغز در دوران نوجوانی به رشد خود ادامه می دهد. در حقیقت مدارهایی که عملکردهای اجرایی مانند تصمیم گیری و کنترل تکانه ها را برعهده دارند، جزء مواردی هستند که در آخرین مراحل به بلوغ می رسند. همین امر می‌تواند باعث افزایش آسیب پذیری در فرد گردد، زیرا هنگامی که شخص در دوران نوجوانی شروع به مصرف مواد مخدر و یا اعتیاد های همراه دیگر می‌کند می‌تواند رویه رشد مغزی خود را دچار اختلال کند و این می‌تواند عامل خطرناکی برای توسعه مشکلات و اختلالات روانی دیگر در او گردد. نکته حائز اهمیت در رابطه با بیماری روانی و اعتیاد این است که تنها ایجاد مشکلات تنها در اثر مصرف مواد مخدر به صورت زود هنگام نیست و ممکن است عوامل ایجاد اشکالات روانی دیگری در شخص وجود داشته باشد که مهمترین آنها عبارتند از:

• آسیب پذیری ژنتیکی
• تجارب روانی- اجتماعی
• شرایط محیطی و غیره

در این شرایط می توان گفت که استفاده مکرر از ماری جوانا در دوران بلوغ می‌تواند احتمال روان پریشی را در بزرگسالی افزایش دهد، به ویژه در افرادی که یک نوع خاص ژن معیوب دارند. اما بیماری روانی و اعتیاد هنگامی مصداق پیدا می‌کند که یک فرد دارای اختلالات روانی در دوران کودکی یا نوجوانی خود مواد مخدر مصرف نماید و با اینکار احتمال مشکلات روانی و اعتیاد را افزایش ‌دهد.

تشخیص بیماری های روانی در نوجوانان و جوانان می تواند باعث کاهش اعتیاد در سنین بزرگسالی در آنها شود. به طور مثال اگر اختلالات دوقطبی در نوجوانان به موقع تشخیص داده شود خطر ابتلا به اعتیاد و مصرف مواد مخدر در سنین بزرگسالی را در او می تواند کاهش یابد. همانطور که گفته شد اختلالاتی مانند افسردگی و اضطراب می توانند زمینه های گسترده ای برای ابتلا به اعتیاد به انواع مواد مخدر خطرناک را فراهم نمایند.

دارو درمانی برای اختلالات روانی

مطالعات بسیاری در زمینه درمان دارویی برای مبتلایان به کم توجهی یا ای دی اچ دی انجام پذیرفته است و همیشه این چالش وجود داشته است که آیا تجویز داروهای محرک باعث ایجاد اعتیاد در بزرگسالی می گردد یا خیر؟ البته هنوز هیچ تحقیقی به صورت قطعی این مورد را نشان نداده است اما با مطالعاتی که انجام شده نشان داده شده است که کودکانی که داروهای درمانی برای اختلال کم توجهی و بیش فعالی مصرف می کنند دچار اختلالات اعتیاد نخواهند شد.

همپوشانی بیماری روانی و اعتیاد

شیوع بالای همپوشانی بیماری روانی و اعتیاد لزوماً به معنی این که یکی باعث بروز دیگری شده است، نمی باشد. ایجاد علت و یا جهت گیری برای اثبات این مطلب می تواند دشوار باشد، حتی اگر یکی در ابتدا ظاهر شود. به عنوان مثال، مشکلات رفتاری عاطفی ممکن است به اندازه کافی برای تشخیص به صورت بالینی به میزان کافی شدید نباشند اما مسائل مربوط به سلامت روان ممکن است باعث ایجاد مشکلات عدیده ای در زندگی فرد گردند.
در همین راستا تشخیص اینکه آیا اختلالات روانی موجب بروز اعتیاد در فرد شده است و یا بالعکس می تواند کمی دشوار باشد، زیرا افراد ممکن است شروع اعتیاد خود را به یاد نداشته باشند.

عوامل بروز بیماری روانی و اعتیاد

در همین راستا عواملی وجود دارند که می توانند به وجود بیماری روانی و اعتیاد دامن زنند. ارتباط اعتیاد و بیماریهای روانی در یک فرد او را به سمت مصرف مواد مخدر و اعتیاد های رفتاری دیگر سوق می دهند. به عبارت دیگر بیماری‌های روانی ممکن است به افزایش گرایش فرد به مصرف مواد مخدر و اعتیاد های دیگر دامن زنند. عوامل خطرسازی که می‌توانند هم در بیماری‌های روانی و هم در مصرف مواد مخدر اعتیاد، نقش داشته باشند.

در حقیقت بیماری روانی و اعتیاد که ناشی از همپوشانی هستند، می توانند تاثیرات زیادی بر فرد ایجاد نمایند که مهمترین آنها، آسیب پذیری های ژنتیکی و اپی ژنتیکی است که در آن مناطقی از مغز که بر اثر عوامل محیطی و یا قرار گرفتن در معرض استرس ها و ضربه های دوران کودکی می توانند به شدت آسیب بینند. مهمترین عوامل تاثیر گذار عبایرتند از :

• عوامل ژنتیکی
• آسیب های محیطی

۱. آسیب پذیری ژنتیکی

تخمین زده می شود مقداری معادل ۴۰ تا ۶۰ درصد از آسیبهای یک فرد در برابر اعتیاد از طریق ژنتیک است. احتمال بروز بیماری روانی و اعتیاد بر اثر آسیب هایی که یک فرد از لحاظ ژنتیکی داشته است می تواند افزایش پیدا کند. در حقیقت فعل و انفعالاتی که میان چندین ژن معیوب در فرد اتفاق می افتد می تواند با تأثیرات محیطی نیز تشدیدگردد. به عنوان مثال اگر یک فرد دارای انواع ژن‌های معیوب باشد با اعتیاد به ماری جوانا در دوران نوجوانی می تواند خطر ابتلا به روانپریشی های پیچیده تر در بزرگسالی را در خود افزایش دهد و این موضوع ارتباط مستقیمی با وجود ژن‌های معیوب در فرد دارد.

محصولات ژنی در یک فرد می تواند به شکلی عمل کنند که واکنش فرد نسبت به دارو تغییر یابد. نکته مهم در این رابطه این است که نحوه واکنش ما به پدیده ها مانند مصرف دارو و یا مواد مخدر از طریق پروتئین‌هایی تعیین می‌شود که در ژنهای ما موجود است. در حقیقت عوامل ژنتیکی خاص وجود دارد که می‌توانند وابستگی و اعتیاد به الکل یا نیکوتین را افزایش دهند. در همین رابطه تحقیقاتی انجام شده است که نشان می دهد، ارتباط نزدیکی میان توالی ژنتیکی و وابستگی به کوکائین وجود دارد که می‌تواند موجب افزایش تمایل فرد به مصرف مواد افیونی و دیگر انواع مواد مخدر و رفتارهای معتادگونه باشد.

ژن های وجود دارند که ممکن است در بروز اختلالات روانی و اعتیاد نقش داشته باشند؛ از جمله آنهایی که بر عملکرد انتقال دهنده های عصبی تاثیر می گذارند و مسئول انتقال مواد شیمیایی پیام ها از یک نورون به نورون دیگر هستند. این انتقال دهنده ها تحت تاثیر مواد مخدر می ‌توانند تغییر حالت داده و در بروز بیماری روانی و اعتیاد نقش داشته باشند که مهمترین آنها عبارتند از:

• دوپامین
• سروتونین

۲. تاثیرات اپی ژنتیکی

اما دانشمندان شروع به درک روش های بسیار پیشرفته تری در رابطه با عوامل ژنتیکی و محیطی در سطح مولکولی و نوع برهمکنش آنها در رابطه با بیماری روانی و اعتیاد دست یافته اند. در حقیقت اپی ژنتیک به مطالعه تغییرات در تنظیم فعالیت ها در واحد ژنوم اشاره دارد که البته به توالی ژن وابسته نیست. این تغییرات می توانند بر چگونگی عملکرد و خواندن اطلاعات ژنتیکی توسط سلول های بدن تاثیر گذار باشند. در همین رابطه عواملی مانند استرس مزمن، ضربه های روحی و یا قرار گرفتن در معرض داروهای شیمیایی یا مخدر می تواند باعث ایجاد تغییرات پایدار در بیان ژنوم ایجاد نماید و این موضوع می‌تواند عملکرد مدارهای عصبی را تغییر داده و در نهایت موجب تغییر رفتار، تحت تاثیر این تغییرات گردد.

در حقیقت می توان گفت از طریق مکانیسم های اپی ژنتیک که می‌تواند باعث ایجاد سازگاری ژنتیکی طولانی مدت در یک فرد گردد، تغییر در توالی dna ایجاد می گردد. این موضوع می‌تواند در الگوهای ژنم که در رمزگذاری پروتئین ها فعال هستند تاثیر می گذارد. در همین رابطه مطالعات بیماری روانی و اعتیاد نشان می دهد که عوامل محیطی که در طول دوره های رشد آسیب پذیری های ژنتیکی ایجاد می کنند، خطر بیماری های روانی و اعتیاد را در فرد افزایش میدهند. به عنوان مثال مطالعات حیوانی نشان می‌دهد که رژیم غذایی مادر در طول دوران بارداری و سطح پروتئین های اصلی در انتقال دهنده های عصبی در مسیر پاداش مغز تاثیر می گذارد.

کلام پایانی

تحقیقات دیگری نیز وجود دارد که نشان می دهد مراقبت مادر با کیفیت پایین از کودک خود و فرزندان می تواند در پاسخ به استرس از طریق مکانیسم های اپی ژنتیک تغییرات چشمگیری پیدا کند. در همین راستا محققان از طریق مدل های حیوانی برای کشف و تغییرات اپی ژنتیکی ناشی از استرس مزمن و یا تجویز دارو سعی کرده اند تا تغییرات را در رفتارهای مرتبط با افسردگی و اعتیاد تشخیص دهند. درک بهتر مکانیسم‌های بیولوژیکی می تواند زمینه ساز تعاملات ژنتیکی و بیولوژیکی باشد که در ایجاد اختلالات نقش بسزایی دارند.

عزیزان و همراهان ارجمند برای دریافت خدمات مشاوره روانشناسی و اطلاعات بیشتر و همچنین مشاوره ترک اعتیاد در زمینه بستری نمودن و ترک اعتیاد فرد معتاد در یکی از مراکز ترک اعتیاد همکار مرکز مشاوره ترک اعتیاد اهواز کمپ لطفا با مشاورین ما تماس حاصل فرمایید.

سرفرازباشید…