تاثیر اعتیاد والدین بر فرزندان چیست؟ مهمترین عوارض اعتیاد والدین کدامند و برای جلوگیری از آن چه باید کرد؟ بهترین راهنمای کودکان با والدین معتاد دارای چه اطلاعاتی است و چگونه به این کودکان کمک می کند؟
در این مقاله مرکز ترک اعتیاد اهواز کمپ با جمع آوری اطلاعات مفیدی برای راهنمایی کودکان با والدین معتاد پرداخته است. در این نوشتار روش هایی برای راهنمایی کودکانی که در خانواده‌های معتادین زندگی می کنند اشاره شده است. لطفاً تا انتهای نوشتار با ما همراهی بفرمایید.
صرف نظر از سن هر کدام از ما، همه ما تحت تاثیر والدین و افرادی هستیم که ما را پرورش می دهند که البته این تاثیر می تواند بسیار عمیق باشد. نه تنها به صورت ژن هایی است که از والدین به صورت بیولوژیکی به فرزندان می رسد، بلکه رفتارها، عادات، ارزش ها و سبک های ارتباطی را ما از والدین خود می آموزیم. اما این الگوها در موضوعات دیگر نیز بر روی فرزندان تاثیر می گذارد که شامل مصرف الکل و یا مواد مخدر می باشد.
موسسه ملی سوء مصرف مواد مخدر و تاثیر اعتیاد والدین بر فرزندان در ایالات متحده تخمین می‌زند که بیش از ۲۵ درصد از کودکان آمریکایی در خانواده هایی که سوء مصرف مواد مخدر وجود دارد بزرگ می شوند. طبق بررسی‌های انجام شده مصرف مواد مخدر توسط کودکانی که در خانواده هایی که یک یا چند تن از بزرگسالان آن از الکل یا مواد مخدر استفاده می کنند، بیشتر می باشد.
گرایش به اعتیاد در کودکانی که در خانواده های معتاد پرورش می یابند، تقریبا دو برابره کودکان دیگر است و اختلالات روانی آنها به شدت بیشتر است.
مشکلاتی که کودکان در خانواده های معتاد تجربه می کنند بسیار زیاد است که برخی از آنها عبارتند از:
کودکانی که در خانواده‌هایی که با والدین معتاد پرورش می یابند، در صورت مصرف و تست مواد مخدر یا الکل به احتمال زیاد معتاد به آن خواهند شد. در حقیقت کودکانی که در خانواده های بیمار و معتاد بزرگ می شوند و پرورش می یابند بیشتر از سایرین در بزرگسالی و یا حتی در سنین کم و نوجوانی گرایش به اعتیاد و مصرف انواع مواد مخدر یا الکل را پیدا می کنند.
در یک خانواده سالم روابطی که میان والدین و فرزندان وجود دارد یک رابطه سالم است که تاثیرات مثبت آن به خوبی قابل مشاهده می باشد. در این نوع از روابط والدین نقش سرپرست کودک خود را بر عهده می گیرند و برای کودک خود یک سر پناه، امکانات رفاهی امنیت مالی و البته پشتیبانی های عاطفی مورد نیاز کودک خود را فراهم می کنند. اما در خانواده های معتاد با وجود والدین معتاد تاثیر اعتیاد والدین بر فرزندان اجازه نمیدهد که فرزندان یک رابطه سالم با والدین خود داشته باشند. در بسیاری از خانواده ها کودکان نقش معکوس و مراقبت کننده را برعهده می‌گیرند، در حالی که بسیاری از این کودکان حتی نمی دانند که این مسئولیت را به عهده گرفته‌اند.
برخی از وظایفی که فرزندان در قبال والدین معتاد خود بر عهده می‌گیرند عبارتند از:
در حقیقت این مسئولیت ها که ناشی از اعتیاد والدین و تاثیر اعتیاد والدین بر فرزندان است، می تواند از مرزهای یک رابطه سالم والد و فرزند فراتر رود. مهمترین تاثیراتی که اعتیاد والدین بر زندگی فرزندان می گذارد عبارتند از :
در تمام این سناریوها یک تاثیر اعتیاد والدین بر فرزندان این است که والدین معتاد از کودک خود می‌خواهند که یک سطح بلوغ را برای پذیرفتن مسئولیت ها اخذ نماید و این یکی از تاثیر اعتیاد والدین بر فرزندان است که در حقیقت والدین معتاد مرزهای عاطفی را که باعث می شود کودکان بتوانند به طور مستقل رشد نمایند را نقض می کنند و کودک خود را به یک سرپرست متخصص که فاقد مهارت های اجتماعی و احساس هویت شخصی است تبدیل می‌کنند.
فشارهای روحی و روانی ناشی از مراقبت از والدین درگیر اعتیاد می‌تواند به رشد مغزی کودکان آسیب برساند. کودکانی که با والدین معتاد خود زندگی می‌کنند برای فراهم نمودن نیازهای عاطفی خود دچار اختلال می‌شوند، زیرا والدین از نظر جسمی و روحی نمی‌توانند مسئولیت های خود را به عهده بگیرند، در نتیجه این کودکان در خطر آسیب های اجتماعی، روحی و روانی قرار می گیرند و مشکلاتی مانند :
تجربه می کنند و مانند دوستانشان نمی توانند روند رو به تکاملی را طی کنند. در نتیجه این کودکان ممکن است به حدی از زندگی اجتماعی دور شوند که نتوانند روابط سازنده ای با همسالان خود برقرار نمایند.
در بسیاری از موارد کودکان والدین معتاد معتقدند که اعتیاد والدین به نوعی تقصیر آنهاست اگر مثل آنها در مدرسه رفتار بهتری داشتند و یا نمرات بهتری کسب می‌کردند والدین آنها خسته نمی شدند یا استرس پیدا نمی کردند که لازم باشد مواد مخدر مصرف کنند.
کودکانی که در خانواده هایی با والدین معتاد زندگی می کنند و تحت تاثیر اعتیاد والدین بر فرزندان قرار می‌گیرند برای یافتن کمک در خارج از خانه معمولاً دچار مشکل هستند. اغلب کودکان در این خانواده ها از گفتگو با سایر افراد در رابطه با مشکلاتی که دارند ۴ مشکل هستند و به سادگی نمی توانند در مورد تجربیات خود در زندگی خانوادگی با کسی صحبت کند.
هنگامی که کودکان سعی می کنند که با یک مشاور در مدرسه و یا معلم و پزشک و یا دوستان والدین خود در رابطه با مشکلات صحبت کنند، ممکن است با خشم و عصبانیت والدین روبرو شوند. حتی بسیاری از اوقات والدین از ترس از دست دادن حضانت قانونی فرزندان خود و یا اتهامات کیفری از بروز این مشکلات با افراد دیگر بسیار نگران می شوند و می توانند به فرزندان خود آسیب بزنند.
در حقیقت بزرگ شدن در خانه ای که تحت تاثیر اعتیاد والدین قرار دارد می تواند به عزت نفس کودکان آسیب بسیاری برساند و حتی کمک به این کودکان را را دشوار نماید. اضطراب شدید، ترس، احساس عمیق ناتوانی از مهم ترین احساسات آزاد دهنده ای هستند که کودکان در این خانواده ها تجربه می کنند و بر اثر آن از خانه فرار کرده و بی خانمان می شوند.
در اینجا به توضیح این مطلب خواهیم پرداخت که چگونه می توان اعتماد به نفس کودکان را بازیافت و به آنها کمک کرد تا مشکلات این خانواده ها و تاثیر اعتیاد والدین بر فرزندان که به شکلی بیمارگونه به آنها تحمیل شده است را از بین برد. در ادامه به چند مورد از این راهکار ها خواهیم پرداخت.
نظرات جامعه در مورد سوء مصرف مواد مخدر می‌تواند نقش مهمی در نحوه پاسخگویی به افرادی که به مواد مخدر اعتیاد پیدا می کنند را داشته باشد. اگرچه اکنون اعتیاد به عنوان یک بیماری مزمن مغزی شناخته می شود اما بسیاری از افراد معتاد به انواع مواد اعتیاد آور که به شدت به کمک نیاز دارند، هنوز به شکل ناصحیحی مورد قضاوت یا محکومیت قرار می گیرند. به ویژه والدین معتاد به دلیل تاثیر مخربی که بر فرزندان خود می گذارند در معرض قضاوت، انتقاد و پیامدهای قانونی قرار می گیرند.
محکوم کردن تاثیر اعتیاد والدین بر فرزندان لزوماً نمی تواند به فرزندان آنها کمک نماید. بلکه در عوض ممکن است ننگ اجتماعی در برابر اعتیاد به انواع مواد مخدر و یا اعتیاد به الکل والدین، از رسیدن به کمک و دریافت آن جلوگیری نماید. در همین رابطه جامعه شناسان توضیح می دهند که چگونه شرم داشتن والدینی که به مواد مخدر اعتیاد دارند مانع از دسترسی افراد و کودکان به کمک های تخصصی می شود. در همین رابطه تعصب اجتماعی در برابر اعتیاد می‌تواند منجر به توطئه سکوت شود که در آن نیاز های قربانیان جوان به دلیل سکوت نادیده گرفته می شود. در نتیجه بسیاری از کودکانی که در خانواده های تحت تاثیر اعتیاد رشد می کنند همچنان در بزرگسالی از نظر روحی و جسمی رنج می برند.
کودکانی که در خانواده های معتاد متولد و رشد می کنند، با احساسات آزار دهنده متنوعی روبرو خواهند شد. یکی از این احساسات آزار دهنده، احساس شرمندگی است که فرد را به شدت آزار می دهد و می تواند تاثیرات مخرب زیادی را بر روی او از لحاظ روحی روانی و عاطفی و حتی جسمانی بگذارد. در چنین حالتی کودک باید با استفاده از ابزارها بیاموزد که چگونه با این احساسات آزاردهنده روبرو گردد و آن را مرتفع نماید.
در همین رابطه یکی از این ابزارها این است که کودک لیستی از حقوق خود تهیه نماید و آنها را مرتباً برای خود تکرار نماید. تا زمانی که احساس راحتی با آنها برای شما ایجاد نشده است باید به تکرار آن ادامه دهید و با صدای بلند آنها را برای خود بخوانید و درباره خودتان فکر کنید. در اینجا به چند حق برای شما اشاره می‌کنیم:
پیامدهای بزرگ شدن در یک خانواده معتاد با والدین درگیر اعتیاد به انواع مواد مخدر یا الکل و همچنین اعتیادهای رفتاری به کودکی ختم نمی شود و می تواند در تمام طول زندگی فرد را تحت تاثیر خود قرار دهد. در یک مطالعه برجسته از تاثیر اعتیاد والدین بر فرزندان که مورد غفلت در دوران کودکی واقع شده اند، مشخص شده است که کودکانی که در محیط های خانوادگی بیمارگونه که در آن بد دهنی و ناسزا وجود دارد، رشد می‌کنند خطر بیشتری برای ابتلا به انواع مشکلات مزمن روانی در بزرگسالی را دارند.
مطالعات نشان می دهد بزرگسالانی که در کودکی با بی‌توجهی یا سوء استفاده از آنها رشد کرده اند، دارای اشکالات پزشکی و روانپزشکی زیر خواهند بود:
علاوه بر این کودک آزاری منجر به بروز مواردی در زندگی فرد در بزرگسالی و نوجوانی می گردد که عبارتند از:
مطالعات نشان می دهد که عدم آگاهی در مورد تاثیر اعتیاد والدین بر فرزندان و غفلت در کودکی افراد باعث افزایش آمار اعتیاد به مواد مخدر و الکل در بزرگسالی می گردد. در اینجا به مواردی اشاره می‌شود که برای بهبودی زندگی افراد با این شرایط به کار برده می شود. برخی از آنها عبارتند از:
تکنیک های جدید مدیریت استرس، ورزش های بدنی، مدیتیشن روش های درمانی خلاقانه دیگر را بیاموزید.
در حقیقت صحبت کردن در مورد کمک به اعتیاد والدین می تواند بسیار ترسناک باشد. کودکان برای دریافت کمک و صحبت در مورد اعتیاد والدین خود دچار مشکل هستند و پرداختن به این مشکل را نوعی خیانت به اعتماد والدین خود می‌دانند.
یکی از مهمترین مواردی که باید در مورد اعتیاد والدین به آن خاطر نشان کرد این است که این موضوع می‌تواند احساسات فرد را مخدوش نماید و تاثیر اعتیاد والدین بر فرزندان را پنهان نماید. ممکن است بسیاری از والدین از تاثیر اعتیاد خود بر روی فرزندان آگاه نباشند و چنان دچار انکار عمیق شده باشند که متوجه نشوند میزان تاثیر مخرب اعتیادشان در دنیای فرزندانشان به چه میزان هرج و مرج ایجاد کرده است.
عزیزان و همراهان ارجمند برای دریافت اطلاعات بیشتر و اخذ مشاوره در زمینه اعتیاد والدین و یا یکی از افراد خانواده و بستری نمودن آن در یکی از مراکز همکار کمپ ترک اعتیاد اهواز لطفاً با مشاورین ما تماس حاصل فرمایید.
سرفراز باشید…
2017 © - تمامی حقوق نزد وبسایت محفوظ می باشد
مطالب بسیار آموزنده ای در سایت شما وجود دارد. برای تهیه و تنظیم آن ممنونیم. امیدوارم به همین رویه ادامه بدهید.