تاثیر اعتیاد بر خانواده
آنچه در این مقاله می خوانید :
تاثیر اعتیاد بر خانواده
نقش های خانوادگی در اعتیاد
فعال کننده
قهرمان
طغیان کننده
جادوگر
فرزند گمشده
معتاد
کمپ ترک اعتیاد اهواز کمپ، مرکز ترک اعتیاد اهواز کمپ : تاثیر اعتیاد بر خانواده چیست و چگونه می تواند نظام یک خانواده را تحت تاثیر خود قرار دهد؟ نقش اعتیاد در نابودی خانواده چیست و چگونه میتوان از آن جلوگیری کرد؟ مهمترین تاثیر اعتیاد بر خانواده کدام است و برای جلوگیری از آن چه باید کرد؟ در این مقاله مرکز ترک اعتیاد اهواز کمپ با ارائه مطالب مفیدی در رابطه با اثرات اعتیاد به مواد مخدر و الکل بر روی خانواده و نظام آن، سعی کرده تا اطلاعات جامعی را در رابطه با موضوع اعتیاد را در اختیار شما همراهان ارجمند قرار دهد. لطفاً تا انتهای مقاله ما را همراهی بفرمایید.
اعتیاد به مواد مخدر و الکل، اثرات مخربی را بر روی مصرف کنندگان و معتادان به مواد مخدر و خانواده های آنها می گذارد. در حقیقت استفاده طولانی مدت از مواد مخدر یا الکل باعث تخریب سلامت جسمی فرد و همچنین اختلال در عملکرد ذهنی وی و آسیب رساندن به او از لحاظ روحی و عاطفی می گردد. اعتیاد دارای عوارض جانبی است و تاثیر اعتیاد بر خانواده بی شک مخرب و آسیب زاست. اعتیاد و سوء مصرف مواد مخدر و الکل بر اعضای خانواده تاثیر می گذارد که ما در مرکز ترک اعتیاد اهواز کمپ به بررسی آن خواهیم پرداخت.
تاثیر اعتیاد بر خانواده
این یک حقیقت انکار ناپذیر است که خانواده های معتادین به شکلی بیمارگونه تحت تاثیر اعتیاد بر خانواده می باشند و همه افراد آن خانواده از اعتیاد افراد خود آسیب می بینند. در اغلب خانواده های معتادین مهمترین فاکتورهای زیستی در آن خانواده آسیب می بیند که عبارتند از :
- منابع مالی خانواده
- سلامت جسمی افراد
- سلامتی روانشناختی افراد
نقش های خانوادگی در اعتیاد
در هر خانواده افراد هر کدام دارای نقش هایی هستند نقش اعتیاد در نابودی خانواده کاملا مشهود است و این کاراکترها به خانواده کمک می کند تا در یکسان سازی روابط تعادل برقرار شود و ثبات مورد نیاز خانواده برای جلوگیری از هم پاشیدگی فراهم شود. اما تاثیر اعتیاد به الکل و یا اعتیاد به انواع مواد اعتیاد آور کاملا انکار ناپذیر است و هنگامی که اعتیاد در یک خانواده به مرحله حاد و مزمن می رسد، می تواند نقش اعضای خانواده را به شکلی بیمار گونه تغییر دهد. در نتیجه افراد به رفتارهای جدیدی مرتبط با اعتیاد روی می آورند تا بتوانند نظم و تعادل خانواده را حفظ نمایند. نقش هایی که به طور غالب در خانواده های معتادین وجود دارد عبارتند از:
- فعال کننده
- طلسم
- قهرمان
- کلاهبردار
- کودک گمشده
- معتاد
همانطور که گفته شد این نقش ها هرکدام دارای وظایفی است که افراد به صورت ناخودآگاه آن را بر می گزینند تا بتوانند از فروپاشی خانواده جلوگیری نمایند و این از تاثیر اعتیاد بر خانواده است. در اینجا به توضیح و تشریح هرکدام از این نقش ها خواهیم پرداخت.
۱. تاثیر اعتیاد بر خانواده؛ فعال کننده یا ( The Enabler )
نقش فعال کننده معمولاً توسط همسر غیر معتاد یا فرزند بزرگ خانواده در خانههایی با والدین مجرد پذیرفته و اعمال می شود و این یکی از تاثیر اعتیاد بر خانواده است. در حقیقت این فرد دائما به مراقبت از همه مواردی به سر میبرد که فرد معتاد ممکن است آن را از بین ببرد که برخی از این موارد عبارتند از:
- امور مالی خانواده
- عبور و مرور کودکان به مدرسه
- ایجاد توجیه برای فرد معتاد در موقعیت های اجتماعی
این فرد ممکن است در مورد مشکل اعتیاد والدین خود دچار انکار شود و حتی از دریافت کمک فرد معتاد از طریق کمکهای حرفهای مانند کمک های تخصصی یک مرکز ترک اعتیاد در آبادان جلوگیری به عمل آورد.
۲. تاثیر اعتیاد بر خانواده؛ قهرمان ( The hero )
این نقش معمولاً توسط فرزند بزرگ خانواده صورت می گیرد و در ظاهر به نظر می رسد که این فرد اعتماد به نفس زیادی دارد و کاملاً جدی است و ظاهری مطمئن دارد. قهرمان مسئولیتهایی را در خانه به عهده میگیرد که به ظاهر از پس آنها بر می آید و گاهی حتی نقش والدین را ایفا می کند که تاثیر اعتیاد بر خانواده به حساب می آید. فرد قهرمان در خانواده با پیشرفت اعتیاد والدین خود درگیری های بیشتری با مسئولیت هایی که پذیرفته پیدا می کند و نقش را برای او به طور فزآینده ای دشوار می نماید.
۳. طغیان کننده ( The rebellious )
این نقش که معمولاً یکی از کودکان در خانواده بر عهده می گیرد که در آن به صورت مداوم به بد رفتاری مبادرت می ورزد. کودک معمولاً در مقابل اقتدار اعضای دیگر خانواده تمایل به عصیانگری و عدم انعطاف پذیری دارد. این افراد معمولاً در مدرسه و یا در خانه دچار مشکل میشوند و همانطور که به سمت بزرگسالی می روند با قانون نیز مشکل پیدا میکنند. در حقیقت این رفتار ها منعکس کننده فضای مسموم و پر آشوب است که در خانه وجود داشته است.
۴. جادوگر ( The Mascot )
هنگامی که با یک خانواده معتاد و بیمار از لحاظ روحی و عاطفی روبرو می شویم، می توانیم محیط ناراحتکننده و فضای مسموم و مغموم آن خانه را به خوبی مشاهده کنیم. در چنین فضایی افراد نقش طلسم را بر عهده می گیرند و از شوخ طبعی به عنوان یک مکانیسم برای مقابله با احساسات آزاردهنده موجود در محیط استفاده می کنند. فردی که مانند یک متحول کننده یا اصطلاحا جادوگر در خانواده رفتار میکند و این نقش را می پذیرد ممکن است با نقش های کمدی که در خانواده بر عهده می گیرد و احساس تسکین لحظه ای را به خانواده منتقل نماید و از این نقش به منظور دستیابی به تعادل و آرامش در خانه استفاده کند که از تاثیر اعتیاد بر خانواده است.
۵. فرزند گمشده ( The lost child )
این فرد به دلیل این که از دیگر اعضای خانواده جدا شده است در توسعه روابط خود دچار مشکل می گردد. کودک گمشده در موقعیتهای اجتماعی با مشکل روبرو خواهد شد طالبان درگیر بازی های فانتزی میشود تا هم از نظر عاطفی و هم از نظر جسمی از محیط خانه دور شود.
۶. معتاد ( Addict )
بسیاری از افراد معتاد و وابسته به انواع مواد مخدر خطرناک از اعتیاد خود دچار احساس شرمندگی، گناه و پشیمانی می گردند و این که باعث پریشانی در خانواده خود گشتهاند احساس شرمندگی می کند. اما معتادان زیادی نیز وجود دارند که به هیچ وجه نمی خواهند جلوی اعتیاد خود را بگیرند که در نتیجه این رفتار آنها خشم و نارضایتی زیادی در کل خانواده ایجاد می شود.
هنگامی که این نقش ها در دوران کودکی تثبیت می شوند، بعدها در بزرگسالی به الگوهای رفتاری تبدیل می گردند که در طول بزرگسالی تکامل می یابند و وارد زندگی افراد می شوند تاثیر اعتیاد بر خانواده است. اعتیاد به مواد مخدر و الکل بر روی اعضای خانواده تاثیرات زیادی می گذارد که با پیشرفت اعتیاد افراد در خانواده ها مسائل دیگری شروع به ایجاد شدن میکنند و مهمترین دلیل آن این است که نقش های خانوادگی بر اثر اعتیاد افراد تغییر کردهاند و باعث تیره و تار شدن روابط بین والدین، روابط میان فرزندان و والدین و حتی دوستان و آشنایان دیگر شده است.
کودکان والدین معتاد؛ تاثیر اعتیاد بر خانواده
در حقیقت نمیتوان تاثیر اعتیاد والدین بر کودکان را نادیده گرفت زیرا اعتیاد و خانواده رابطه ای بسیار تنگاتنگ و نزدیک دارند و اعتیاد افراد میتواند بر همه اعضای خانواده تاثیر بگذارد. در این میان شاید به جرات بتوان گفت که هیچ کس به اندازه کودکان آسیب نمی بینند و تاثیر اعتیاد بر خانواده و کودکان کاملا مشهود است. تاثیر سوء مصرف مواد مخدر یا الکل بر اعضای خانواده به ویژه برای کودکانی که با والدین معتاد خود زندگی میکنند می تواند تا سالها ادامه پیدا کند و پس از کودکی در دوران بزرگسالی افراد بروز نماید و تاثیر خود را نشان دهد. والدین الکلی یا معتاد به مواد مخدر میتوانند باعث ایجاد احساسات و مشکلات روحی و روانی بسیاری در کودکان گردند که برخی از آنها عبارتند از:
- ضعف عمومی بدن در کودکان
- تنهایی
- احساس گناه
- اضطراب
- درماندگی
- ترس از تنهایی
- افسردگی مزمن
همچنین سوء مصرف مواد مخدر در دوران بارداری مادران می توانند منجر به بروز اختلالات رفتاری و رشدی در کودکان گردد.
نقش اعتیاد در نابودی خانواده؛ تاثیر اعتیاد بر کودکان
در مطالعات انجام شده مشخص گشته که افرادی که در خانواده های الکلی متولد می شوند و رشد می کنند در مقایسه با کودکان غیر الکلی در معرض خطر بیشتری قرار دارند و گرایش بیشتری نسبت به مصرف مواد مخدر الکل و یا حتی رفت اعتیادهای رفتاری را از خود نشان می دهند.
کودکانی که عضو خانواده های الکلی هستند تقریبا ۴ برابر بیشتر افرادی که توسط الکلی ها پرورش نیافته اند در معرض خطر اعتیاد و الکل قرار دارد. بسیاری از کودکان خانوادههای معتادین در برخورد با استرس دچار مشکل هستند که معمولاً در بزرگسالی با مشکلات عدیده ای روبرو خواهند بود و این از تاثیر اعتیاد بر خانواده است.
خسارات مالی عدیده
یکی از اثرات سوء مصرف مواد مخدر و الکل بر اعضای خانواده مانند کودکان مشکلات مالی است که گریبانگیر خانواده می گردد. این مشکلات میتواند باعث خسارت و آسیب و همچنین سوء تغذیه در کودک شود. کودکانی که در خانوادههای معتادین به سر می برند در شرایطی بزرگ می شوند که بسیار ناپایدار بوده و محیط مخربی برای رشد آنان بوده است. این کودکان در مراقبت از خود دچار مشکل هستند و در برقراری ارتباط اجتماعی دچار اختلال می گردند.
کودکان در خانواده های معتاد و خلافکار با فعالیتهایی روبرو هستند که کاملاً غیر قانونی می باشند و در یک محیط مسموم و آلوده به دروغ بزرگ می شود. بسیاری از مسائلی که کودکان با آن روبرو هستند معمولاً آسیب های عاطفی و روانی شدیدی به آنها وارد میکند. برخی از این اتفاقات عبارتند از:
- طلاق
- بیماری های روانی
- بیکاری
- مشکلات حقوقی و قانونی
ازدواج با فرد معتاد؛ تاثیر اعتیاد بر خانواده
یکی از مهم ترین مسائلی که بر روابط خانوادگی تاثیر مخرب دارد اعتیاد به مواد مخدر یا الکل است. البته نمیتوان اعتیادهای رفتاری را نادیده گرفت و شاید بتوان گفت این نوع از اعتیاد ها نیز مانند اعتیادهای مصرفی دیگر بسیار مخرب هستند و بر روابط خانوادگی تاثیر مخربی دارند.
هنگامی که یکی از زوجین به مواد مخدر یا الکل اعتیاد دارد، می تواند به سادگی رابطه طولانی مدت خانواده را برهم زند. اعتیاد مشروبات الکلی و مواد مخدر نرخ طلاق را بالا میبرد و باعث از هم گسیختگی و از هم پاشیدگی خانواده میشود که تاثیر اعتیاد بر خانواده است. در حقیقت اعتیاد افراد را از پذیرش مسئولیتهای خانوادگی جدا میکند.
وابستگی به فرد معتاد
اعتیاد به مواد مخدر در یک فرد می تواند بر اعضای خانواده او تاثیرات ویرانگری بگذارد و موجب وابستگی و بروز هم وابستگی در روابط میان زوجین گردد. این موضوع یکی از موضوعاتی است که اغلب در همسران معتادین وجود دارد. مفهوم وابستگی چیست در دهه ۱۹۸۰ به طور گستردهای مورد تحقیق قرار گرفت. در حقیقت به طور گسترده به فردی اطلاق می شود که بیش از حد با فردی دیگر درگیر باشد و بدون او و رفتار معتاد گونه او احساس آرامش نکند.
در حقیقت فرد وابسته به شخصی اطلاق می شود که درگیر اعتیاد همسر خود می گردد تا جایی این وابستگی ادامه پیدا می کند که نیازهای فرد از پیشروی او برداشته میشوند و سلامتی او در معرض خطر قرار می گیرد که تاثیر اعتیاد بر خانواده است. در حقیقت افراد وابسته نمی توانند رابطه بیمارگونه خود با فرد معتاد را متوقف سازند و برای نگه داشتن رابطه خود با فرد معتاد یا الکلی از هیچ کوششی دریغ نمی کند.
عزیزان و همراهان ارجمند برای دریافت خدمات مشاوره روانشناسی اطلاعات بیشتر و همچنین اخذ مشاوره ترک اعتیاد در زمینه ترک اعتیاد و بستری نمودن فرد معتاد در یکی از مراکز ترک اعتیاد همکار مرکز مشاوره روانشناسی اهواز کمپ لطفاً با مشاورین مرکز تماس حاصل فرمایید.
سرفراز باشید …